Veranderen, geloof je het zelf?

Het is half vijf ’s ochtends. Ik ben weer eens vroeg wakker, en dan lees ik vaak wat, met een poging om nog een uurtje te kunnen slapen. Maar vandaag lukt dat niet. Het boek dat ik lees, Think and Grow Rich van Napoleon Hill, geeft me ineens een inzicht waar ik NU over moet gaan schrijven. Het gaat over ‘Aandacht’.

Aandacht aan voorlopers

In mijn adviezen over veranderprocessen, gebruik ik vaak de zin: “Alles wat je aandacht geeft, groeit.” Mijn ervaring is namelijk, dat de voorlopers van verandering in een organisatie, andere mensen kunnen inspireren om ook mee te gaan in de verandering. Meestal wordt nog teveel aandacht gegeven aan de tegenstanders en de achterblijvers. Door hier bovengemiddeld veel aandacht aan te schenken, groeit juist de tegenstand, en zal de verandering veel moeizamer verlopen. Vandaar dat ik altijd zeg: “Let op, want alles wat je aandacht geeft, groeit!”

Maar er komt door Napoleon Hill een ander inzicht bij, waar ik nog nooit eerder zo bij stil had gestaan.

Niet de ander, maar IK

Bij veranderingsprocessen hebben we het altijd over een ander. De organisatie moet veranderen, het team moet veranderen, de medewerkers moeten veranderen. Het gaat zelden over Ik. Het gaat zelden over ‘mijn rol in veranderingsprocessen’. Terwijl dat het meest essentiële onderdeel is van het veranderingsproces. Waarom is dat? Napoleon Hill gaf mij net het antwoord.

In zijn boek (Nederlandse bewerking door Michael Pilarcyk) staat: “Het onderbewuste maakt geen verschil tussen constructieve en destructieve gedachten. Het gaat aan de slag met de gedachten die jij erin stopt. Het onderbewustzijn zet een angstige gedachte net zo makkelijk om in werkelijkheid als een gedacht van moed en zelfvertrouwen.”

In dit hoofdstuk gaat het over de kracht van geloof en overtuiging. Als jij ervan overtuigd bent dat jou iets gaat lukken, dan gaat het je ook lukken. Als jij ervan overtuigd bent, dat je zult mislukken, dan zal het ook mislukken.

Overtuiging

En ja, ik weet het: dit klinkt enorm goeroe-achtig. En misschien heb je de neiging om nu af te haken. Even wachten nog, want mijn inzicht ontstond, toen ik nadacht hoe dit in de praktijk werkt bij veranderingsprocessen. Het stomme van veranderingsprocessen is, dat je nooit weet waar je precies naartoe gaat. Je hoort van de baas dat ‘het’ moet veranderen, en je weet hoe de situatie er nu uitziet, maar je weet niet hoe het eruit ziet in de toekomst, als ‘het’ is verandert. Verandering ontstaat slechts door twee actoren: verlangen of noodzaak. De vraag is: wie of wat zorgt ervoor dat jij zelf een verlangen of noodzaak begint te voelen? Volgens mij is het altijd een ander mens die jou ervan weet te overtuigen dat er een noodzaak is, of die jou weet mee te nemen in het verlangen om te veranderen.

Denk er maar eens over na. Haal die momenten van verandering maar eens terug, en bedenk wie jou ervan wist te overtuigen dat het anders moest.

De hamvraag is nu: Hoe heeft deze persoon jou weten te overtuigen?

Er is geen andere mogelijkheid, dan dat deze persoon zelf volstrekt overtuigd was van het feit dat verandering er zou gaan komen. En dat deze verandering óf noodzakelijk was, óf dat er een groot verlangen was om te veranderen. Deze persoon liet een rotsvast geloof zien. En door die absolute overtuiging, geloofde jij deze persoon. En werd jij geïnspireerd om mee te gaan in deze verandering.

Onzeker

Haal nu eens iemand voor de geest die deze overtuiging mist. Iemand die onzeker is. Iemand die niet zo lekker in zijn vel zit. Die het geloof in zichzelf door de jaren heen verloren is. Als zo iemand tegen je zegt: “ik denk toch dat het beter is dat we gaan veranderen.” Denk jij dan meteen: “Nou, als jij het zegt, laten we dan gaan met die banaan?” Nee. Geef maar toe, dat doe je niet. Je gelooft deze persoon niet. Het maakt niet uit of het inhoudelijk juist is wat deze persoon zegt.

Aan alles laat deze persoon zien, dat ie er zelf eigenlijk ook niet in gelooft.

Als hij zichzelf al niet gelooft, waarom zou jij dat dan doen?

Verandering gaat nooit over ratio. Verandering gaat over geloof.

Er kunnen nog zoveel spreadsheets met informatie over de tafel gaan, in the end gaat het erom of jij de brenger van de boodschap gelooft. En die persoon geloof je alleen, als hij zichzelf gelooft.

Moraal van dit verhaal:

Als jij die ‘veranderaar’ bent, die persoon die anderen moet overtuigen dat het echt anders moet, zorg dan eerst voor jezelf. Geef aandacht aan jezelf. Want alles wat je aandacht geeft, groeit.

En om anderen te kunnen overtuigen, is het nodig om eerst zelf te groeien. Heb jij een rotsvast vertrouwen in de verandering? Geloof jij dat deze verandering nodig is? Heb jij een groot verlangen om te veranderen? Pas dan zul je anderen kunnen overtuigen.